“Ik ga ervan uit dat ik met een stapje terug meer van waarde kan zijn”. Dat zei Marco van Basten vandaag op de persconferentie waarin hij aankondigde zijn functie als hoofdtrainer van voetbalclub AZ neer te leggen en verder te gaan als assistent-trainer. Bij mijn weten een unicum in de voetbalwereld: een coach die een stap terug doet, niet weggaat, maar verder werkt in een rol als assistent.

Wauw. Wat vind ik Marco van Basten een geweldig rolmodel door dit te doen; als trainer, als coach, als leider en als mens. En wat word ik daar blij van.

Als trainer van een topclub als AZ sta je voortdurend onder druk. Verwachtingen van spelers, supporters, media en sponosoren wegen zwaar en als de resultaten tegenvallen wordt als eerste naar de trainer gekeken. Zo zijn de wetten van het betaald voetbal en als trainer moet je daar mee om kunnen gaan: het is simpelweg een onderdeel van het vak waar je voor gekozen hebt. Van Basten weet dat met zijn staat van dienst als geen ander.

Niet eerder was een trainer zo open over wat deze druk met hem doet, als van Basten vandaag: meestal wordt dit als een gegeven beschouwd en wordt het afgedaan als iets ‘dat erbij hoort’. Dat van Basten dit op deze manier doet, getuigt van lef. Lef om kwetsbaar te zijn en toe te kunnen geven dat je niet van steen bent. Zelfs als je een van de grootste en meest succesvolle voetballers bent die Nederland gekend heeft. Dat ook jij een mens bent van vlees en bloed, die net als ieder ander last heeft van spanning en stress. En dat je dat soms teveel kan worden.

Het laat ook zien dat van Basten in staat is om de signalen die zijn lichaam hem geeft serieus te nemen. Dat niet alleen zaken als status, succes en carrière bepalend zijn voor levensgeluk, maar dat gezondheid en ontspanning daar minstens zo belangrijkere onderdelen van zijn. En dat van Basten er bewust voor kiest om die voorrang te geven, ondanks de gebruikelijke mores in een omgeving waar ‘machismo’ de leidende cultuur is. Ook dat getuigt van lef.

Dan de keuze voor de rol van assistent:

Hoe makkelijk zou het zijn voor van Basten om gewoon te stoppen. Niks meer trainer, niks meer assistent. Verdwijnen uit de voetbalwereld en lekker gaan golfen, genieten van zon, zee en strand of weet ik veel waar hij blij van wordt. Voor het geld hoeft ie het niet meer te doen. Het zou veel minder vragen oproepen dan de keuze die hij nu maakt. Maar zo zit een sportman als van Basten niet in elkaar. Zijn liefde voor het spelletje is te groot.

En, nog veel krachtiger: van Basten ziet in dat hij juist door een stap terug te doen van grotere waarde is dan hij nu als hoofdtrainer is, of als hij hij helemaal weg zou gaan. Iemand die zich zou schamen voor het feit dat het als hoofdtrainer niet lukt, zou het als gezichtsverlies ervaren om in een bijrol door te gaan. Zo niet van Basten. Hij is realistisch en ziet waar zijn kracht nog wél zit, en dat weglopen alleen maar verliezers oplevert. Terwijl er nu alleen maar winnaars zijn: AZ houdt de kwaliteiten van van Basten in huis, assistent Pastoor zal blij zijn met de kans om hoofdtrainer te worden en van Basten kan doorgaan als assistent en zo betrokken blijven bij het door hem zo geliefde voetbal, dat ongetwijfeld diep in zijn hart zal zitten.

Van Basten laat hiermee voor mij zien dat hij ontzettend goed heeft stilgestaan bij de balans tussen zijn hoofd, hart en handen. En dat hij bovendien de kracht heeft om hier in contact en verbinding met zijn omgeving (familie, AZ, zijn assistent) de beste balans in te vinden. Ongeacht de mogelijke publieke opinie.

Wat ben je dan een ontzettende klasbak.